www.spotkania.fora.pl

kszzzz

Całe życie żyje ze zwierzętami, kotami, psami, ptakami, rybkami. 0bejrzałam mnóstwo filmów przyrodniczych o zwierzętach i przeczytałam mnóstwo książek. Zwierzęta są podobne do ludzi, tylko nie zabijają bezinteresownie lub z błachego powodu, co człowiek potrafi.

manko

kszzzz

Pisałam, że całe życie mieszkałam ze zwierzętami. Moi rodzice podobnie od dziecka wychowywali się ze zwierzątkami, więc to, że zawsze były w moim życiu to dla mnie normalne. Filmy o zwierzętach i książki też zawsze były w moim życiu. Zawsze, od małego dziecka mnie fascynowały i ciekawiły. Wspominałam tu, że myślałam o studiowaniu weterynarii.

Ja miałam babskie zainteresowania - robienie na drutach, szydełkowanie, szycie, gotowanie. Za komuny, kiedy niewiele było w sklepach, sama tworzyłam swoje stroje i były przedmiotem podziwu koleżanek.

manko

kszzzz

Ja lubię wszystkie zwierzęta Smile

. Domowe zwierzęta są nieszczęśliwe kiedy są bezdomne. Ogrody zoologiczne także lubię i podpatrywanie tam zwierząt. W nowoczesnych zwierzęta są szczęśliwe.

W domu rodzinnym mojej mamy też była kotka o imieniu Murka i dwa psy. Mój dziadek - lekarz uśpił je we wrześniu 1939 roku, kiedy do Grodna wkroczyli Rosjanie. Nie spodziewał się dla nich niczego dobrego i miał rację, on został aresztowany w listopadzie 1939 roku, potem został rozstrzelany przez Rosjan kiedy do Grodna wkraczali Niemcy w czerwcu 1941 roku. Moja babcia i rodzeństwo mojej mamy zostali deportowani do Kazachstanu na początku 1940 roku (mama była w Wilnie).
W Gdańsku mieliśmy taką samą kotkę jak ta w Grodnie i mama też ją nazwała Murka.

manko

kszzzz

Wyrosłam z martyrologii i nic na to nie poradzę. Jest częścią mnie jako poczucie szczęścia, że nie musiałam żyć życiem moich dziadków i moich rodziców.
Ale tym razem pisałam o martyrologii kotki Murki i dwóch psów Belli i Becka, którym dla ich dobra nie było dane dożyć swoich dni w kochającej rodzinie.

Twój podział świata zwierząt jest wyłącznie twoim podziałem, jest bardzo prosty i nie ma nic wspólnego z biologią.
Życie na Ziemi zaczęło się w wodzie i wszyscy z wody pochodzimy. Masz praprzodków sprzed miliardów lak, którzy żyli w oceanach.

manko

kszzzz

Dzieciństwem własnym zapewne nie różniliśmy się.
Mieszkałam w kamienicy z 10 mieszkaniami, która była pojedyncza, wszystko w otoczeniu zostało zburzone. Ocalała tylko szkoła, a naprzeciw mojej kamienicy było jej duże boisko. Na zapleczu też wybudowano szkołę z wielkim boiskiem. To były place naszych zabaw. Ponieważ w sąsiedztwie nie było innych domów mieszkalnych, bawiliśmy się we własnym gronie i zaprzyjaźniliśmy się na całe życie. W kamienicy też nie było sporów między dorosłymi.
Żadnych meneli ani ludzi z półświatka wśród sąsiadów nie było, a większość lokatorów miało wykształcenie wyższe.
Ale wszyscy skądś przybyli. Rodowitych gdańszczan było w Gdańsku niewielu.
Nie narzekam na dzieciństwo. Miałam kochającą rodzinę i zżyte ze sobą towarzystwo rówieśnicze.

manko

kszzzz

W Gdańsku w 1939 roku mieszkało 20% Polaków. Wcześniej część Polaków wyprowadziła do Gdyni, by nie narażać się hitlerowcom, potem część została wytępiona w obozie koncentracyjnym Stutthof, byli wcielani do Wehrmachtu jak dziadek Tuska…. Po wojnie też byli tępieni, jak właściciel kamienicy, w której mieszkaliśmy na początku, który był maklerem i zgnił w stalinowskim więzieniu…
Ale spotykało się Polaków - rodowitych gdańszczan. Tusk też do nich należy, jego rodzice i dziadkowie z obu stron byli gdańszczanami.

Takie hurtowe migracje jak w Samych swoich dotyczyły raczej wsi. Ludzie z miast ulegali rozproszeniu.
Moja rodzina nie przyjechała jednak do Polski jako repatrianci, którzy opuścili swe domy na wschodzie, zabrali dobytek i zostali przesiedleni na zachód.
Mój dziadek ze strony ojca spędził wojnę w oflagu i stamtąd przyjechał już wprost do Polski. Moja babcia dowiedziała się w 1944 roku, od żony NKWDzisty, która była wraz z mężem dokwaterowana do ich mieszkania we Lwowie, że jest na liście do wywózki, więc uciekła jak stała, zabierając tylko dzieci (4 siostry mojego ojca) do swojej rodziny, która już wcześniej uciekła ze Lwowa pod Rzeszów. Kiedy wrócił z oflagu dziadek i dostał pracę na Dolnym Śląsku w Długopolu Zdroju, tam wyjechali.
Mój ojciec i jego brat byli w tym czasie aresztowani za przynależność do AK, po tym jak się na rozkaz dowództwa ujawnili, potem wywiezieni do obozu w Riazaniu.

Z rodziną mojej mamy było jeszcze gorzej, dziadek został aresztowany w listopadzie 1939:roku (potem rozstrzelany), babcia wraz z dwiema mamy siostrami i bratem deportowani do Kazachstanu do jakiegoś małego, biednego kołchozu na stepie. Drugi brat mamy został złapany na zielonej granicy i wywieziony do obozu pod Archangielsk, z tamtych obozów prawie nikt żywy nie wychodził, opisał je Gustaw Herling-Grudziński w książce Inny świat.
Moja mama została w 1939 roku w Wilnie, bo studiowała medycynę, ale wpadła w 1944 roku w sowiecki kocioł w czyimś mieszkaniu i wywieziona została do obozu w okolicach Saratowa. W 1947 roku moi rodzice znaleźli się w jednym obozie i się tam poznali, zwolnieni zostali dopiero na początku 1949 roku i wrócili do Polski.
Jak odnaleźli swoje rodziny nigdy nie zapytałam i żałuję. Z mamy rodziny przeżył tylko jeden brat mamy ojca z żoną i córką i jedna mamy siostra, która z Kazachstanu przyjechała do niego do Ostrowca Św. On tam wcześniej uciekł z Krakowa, w którym mieszkał przed wojną.

W Gdańsku (mama pojechała do Gdańska, bo tu przyjechały dokumenty z wileńskiego uniwersytetu) niewielu było przedwojennych znajomych: sąsiadka rodziny mojej mamy z Grodna, zaprzyjaźniona z moją babcią, chrzestna siostry mojego ojca ze Lwowa, następnie spowinowacona z mamą duża rodzina z Wilna, z którą mama bardzo się zaprzyjaźniła w czasie wojny (osiedlili się w Sopocie) i koleżanka mamy z jednej klasy z gimnazjum, która przed wojną nie mieszkała w Grodnie, a w Kuźnicy Białostockiej (która została w Polsce) i codziennie dojeżdżała stamtąd (20 km) do szkoły. Jak się oni odnaleźli w Gdańsku, nie wiem, ze wszystkimi byliśmy z zażyłych stosunkach.

Mój ociec, po ślubie zawartym w 1951 roku w Bystrzycy Kłodzkiej, przyjechał stamtąd do Gdańska.

manko

kszzzz

Gdańsk był przed wojną Wolnym Miastem i po wojnie nie opuścili go polscy gdańszczanie. Za to opuściły go maszyny i urządzenia przemysłowe, bo Gdańsk też był i jest miastem przemysłowym. Jednak nie Niemcy zabrali je ze sobą, a ukradli Rosjanie, a to czego ukraść nie zdołali, zrujnowali. Gdańsk w 1945 roku został zniszczony w 90%, a mimo tego napływali ludzie którzy chcieli tu zamieszkać, z całej Polski, a nie tylko z jej utraconej wschodniej części.

W naszej kamienicy było 10 mieszkań, ale nie mieszkał w nim nikt z rodowitych Gdańszczan, a poza moją rodziną tylko jedna przybyła ze wschodniej Polski, reszta to przybysze z całej Polski. Tym niemniej repatriantów ze wschodu było w Gdańsku dużo. Rodowitych gdańszczan też.

manko

kszzzz

Gdańsk został wyzwolony 30 marca 1945 roku. Walki trwały 5 dni. Cywile przebywali w piwnicach i schronach, ale nie mieli tam spokoju. Byli stamtąd wyciągani i mordowani przez Rosjan, bez względu na narodowość Polacy na równi z Niemcami, a kobiety brutalnie gwałcone, potem mordowane. To była taka Bucza, tylko w skali makro.
Po 5 dniach, kiedy walki ustały i ludzie wyszli ze schronów, nie poznali miasta, nie istniało, całe płonęło. W Gdańsku wtedy było bardzo dużo cywilów, przebywali w nim nie tylko gdańszczanie niemieccy i polscy, ale też mnóstwo uciekinierów z Prus Wschodnich.

Jeśli chodzi o przemysł - to na przykład całe wyposażenie stoczni Schichaua i stoczni Cesarskiej - obecnie to stocznia Gdańska, zostało zdemontowane i wywiezione, a wejście do portu zablokowane celowo przez wraki.

manko

kszzzz

Gdyby to tylko walki były, byłoby pół biedy. Wrocław, podobnie jak Gdańsk został splądrowany i spalony po zdobyciu. Wojenną historią Wrocławia zbytnio się nie interesowałam, ale znam Wrocław od dziecka, ponieważ mam tam rodzinę. Jako dziecko każdego roku byłam we Wrocławiu i daleko lepiej pamiętam ruiny Wrocławia niż mojego Gdańska, może dlatego, że odbudowujący się stopniowo Gdańsk zacierał w mojej pamięci wcześniejsze obrazy, a Wrocław odwiedzany jeden raz w roku zmieniał się w mojej pamięci skokowo i prawdopodobnie dlatego znacznie lepiej pamiętam ruiny.

Przeczytałam dziesiątki, jeśli nie setki wspomnień gdańszczan, Polaków i Niemców z marca i kwietnia 1945 roku i wiem, że w walkach i bombardowaniach zniszczonych zostało ok. 50% miasta. Resztę zniszczono już po wyzwoleniu. Przypuszczam, że podobnie było we Wrocławiu, Kołobrzegu, Elblągu.
W okresie studiów odwiedzałam Elbląg, bo miałam tam koleżanki z grupy studenckiej. W samym centrum było olbrzymie, niezabudowane pole - to była elbląska starówka. Pod koniec lat 80-tych ruszyła rekonstrukcja starówki, też to widziałam, bo przez kilka lat 1x w tygodniu pracowałam w Elblągu.

Podsumowując napiszę, że moje porównanie do Buczy w skali makro tego co się działo w Gdańsku wiosną 1945, jest znacznie trafniejsze niż twoje porównanie do powodzi. Jestem też pewna, że historia Wrocławia, Kołobrzegu, Elbląga, a także Królewca (został tak samo zrujnowany) była taka sama.

Nasza kamienica, która przetrwała jako jedyny dom mieszkalny na całej ulicy, nie została zburzona tylko dlatego, że stacjonował w niej sztab radziecki. Ale splądrowana została całkowicie, co wiem od sąsiadów, którzy zamieszkali w niej w 1945 roku. Zamieszkały w niej też radzieckie pluskwy, które pamiętam z dzieciństwa.
Dwie równolegle ulice całkowicie przestały istnieć. Przy jednej z nich (tej dalszej) wybudowano szkołę, druga, ta bliższa mojej kamienicy, zmieniła się w poprzek niej postawiony internat i boisko szkolne.

manko

kszzzz

Zwłaszcza dla Rosjan okazja jest nie do przepuszczenia, włącznie z gwałtem. I nie zmieniło się nic od 80 lat oraz XXI wieku, co widać w Ukrainie. Kobietom wziętym do niewoli także się nie przepuszcza.
W Gdańsku w 1945 roku działały organizacje duńska i szwedzka, pomagające kobietom, które zaszły w ciążę lub zaraziły się chorobą weneryczną w wyniku gwałtu.
Film Prawo i pięść pokazuje wszystko w wersji light, bo tam bohaterami byli Polacy, a nie Rosjanie.

manko

kszzzz

Tak były zajmowane miasta, które armia niemiecka opuszczane bez walki.
To bardziej film psyhhlogiczny niż film dokumentujący tamten czas.

Polaków, którzy przybyli zza Buga nie można nazwać Rosjanami, bo nigdy nimi nie byli. Byli Polakami. W przedwojennej Polsce były mniejszości narodowe i wyraźnie same określały swoją narodowość i była ona też w dokumentach. Polacy w dokumentach zawsze byli Polakami, Żydzi Żydami, Rosjanie Rosjanami, Ukraińcy Ukraińcami. Nie wiem czy Białorusini byli uważani za odrębny naród.
A Polacy mówili po polsku, myśleli po polsku, byli katolikami i uważali się za Polaków. Mieszkali tam też ludzie, zwłaszcza na wsi, którzy nie umieli określić swojej narodowości, o przynależności decydowała religia: Polacy - katolicy, podobnie Litwini, Rosjanie - prawosławni, Ukraińcy - grekokatolicy.
Ludzie innych narodowości niż Polska nie repatriowali się do Polski.

manko

kszzzz

Na pogranicznych ludność zawsze była wymieszana i żyła obok siebie często nie zastanawiając się nad narodowością sąsiadów. Poza tym ludzie mieszali się ze sobą poprzez małżeństwa i wspólne dzieci. Ja napisałam tylko, że nie wiem, czy władze II RP uznawały Białorusinów jako odrębny naród. Mam duże wątpliwości. Moja mama mówiła, że język białoruski był nazywany językiem wiejskim. Białorusini mieszkali na wsiach, przynajmniej na zachodzie. W Grodnie Białorusinów nie było, w Mińsku pewnie mieszkali, ale Mińsk przed wojną był w ZSRR. Skąd się wzięli w zachodniej Białorusi? Ze wsi, z Podlasia, ze wschodniej Białorusi. Poza tym w ZSRR ludzie się mieszali. Dlaczego w Łotwie mieszka więcej Rosjan niż Łotyszy? Zrusyfikować Łotyszy w przeciwieństwie do Ukraińców, czy Białorusinów było trudno, bo język łotewski nie jest słowiański. Teraz Łotysze przymusowo łotyszyzują Rosjan. Dostali termin nauczenia się języka łotewskiego, inaczej nie otrzymają obywatelstwa i będą musieli opuścić Łotwę. Nauka języka ma się zakończyć egzaminem.

W 1991 roku byłam w Wilnie ze swoją kuzynką. Razem z z nią odwiedziłyśmy jej rodzinny dom, a w mim jej znajomą Litwinkę. Pani wtedy w wieku około 70 lat mówiła nienaganną polszczyzną, nawet bez wschodniego akcentu i cały czas podkreślała, że jest Litwinką. Język polski poznała na pewno w międzywojennej Polsce.

Tożsamość narodowa to skomplikowana sprawa na pograniczach.
Korzenie mojego zaprzyjaźnionego Ukraińca pochodzą z Podkarpacia. Jego rodzina została wysiedlona w trakcie akcji Wisła i wybrała przeniesienie się na Ukrainę, a nie w inne regiony Polski. Jego pradziadkowie mieli silne poczucie swojej ukraińskości.

manko

kszzzz

Nie wiem czy kilku pokoleń trzeba by zaprzestać tęsknoty „za ojcowizną”. Ja jestem drugim pokoleniem i za niczym nie tęsknię. Jestem gdańszczanką, również w sercu.
W 1956 roku Łemkowie mogli już wrócić do swoich wsi. Wróciło ich dwustu kilkudziesięciu. Najwyraźniej nowe życie się im spodobało.

manko

kszzzz

Opisujesz jakieś swoje wyobrażenie wynikające z literatury, filmów i zasłyszanych historii.

Stara Polonia amerykańska nie znała języka angielskiego, żyła we własnym środowisku i wykonywała poślednie prace. Pochodziła głównie ze wsi i nigdy nie nawiązała jakiegoś porozumienia, kontaktu, nie wspominając o przyjaźni z Amerykanami anglojęzycznymi. To okropna konserwa światopoglądowa, obejmująca 2-3 pokolenia, obecnie na wymarciu.
Emigracja wojenno-powojenna to głównie inteligencja, zaczęła robić tam kariery, najwyżej zaszedł politycznie Zbigniew Brzeziński, intelektualnie noblista Czesław Miłosz. Niektórzy wrócili na starość do Polski, inni - nie.

Emigracja nowsza bez problemu integruje się ze społeczeństwem amerykańskim. Moja koleżanka z podwórka, z dzieciństwa, z mężem pracowali tam ciężko fizycznie, ale są tam zintegrowani, ich syn skończył studia, robi karierę jako dyplomata amerykański.

Tęsknoty „za ojcowizną” jakoś nie dostrzegam, prędzej za rodziną. Tej mojej koleżance z dzieciństwa udało się tam sprowadzić rodziców, jeszcze wcześniej do USA wyjechała jej siostra, też moja koleżanka.
Mojej koleżance z grupy studenckiej , lekarce udało się tam ściągnąć schorowaną mamę.

Wyjazdy do krajów Europejskich były czasowe i na stałe. Znam ludzi, takich i takich. To zależy od charakteru, związków rodzinnych i rodzaju wykonywanej tam pracy. Niektóry wyjeżdżali żeby więcej zarobić i wydać w Polsce, inni żeby tam żyć. Wielu moich znajomych żyje w Europie na emigracji. Na przykład cała rodzina moich sąsiadów z vis a vis wyjechała do Niemiec (a jest ich czwórka rodzeństwa), jako ostatnia moja rówieśnica, koleżanka z klasy, po śmierci ich rodziców.
Ja na studiach wyjeżdżałam do pracy w Szwecji. Nie żyłam za to jak pączek w maśle, ale zaczęłam zwiedzać Europę.
Wiele moich koleżanek i kolegów wyjeżdżało na wakacje, by dobrze zarobić.
Niektórzy z tego spłacali kredyty, budowali domy…

Teraz mniej się to opłaca dla tych co dobrze w Polsce zarabiają, więc mniej ludzi wyjeżdża, a niewykształceni wolą klepać biedę. Bo nie mają odwagi, bo nie znają żadnego języka…

manko

kszzzz

Istnieją jeszcze opracowania popularnonaukowe i naukowe, filmy dokumentalne, reportaże, relacje, wspomnienia, pamiętniki itp…

Mało wiemy z osobistych doświadczań, dużo więcej z doświadczeń innych ludzi, jednak filmy fabularne i powieści zazwyczaj źródłem wiedzy nie są.

manko